Hypotheekrenteaftrek kan verdwijnen zonder grote marktverstoring

Gegevens

Nummer: 2025/1245

Publicatiedatum: 14 november 2025

Auteur: Redactie

Rubriek: Overig

De afschaffing van de hypotheekrenteaftrek kan volgens onderzoekers van TU Delft plaatsvinden zonder grote verstoringen op de woningmarkt. Op basis van hun recente doorrekening, gepubliceerd in ESB, verwachten zij dat de betaalbaarheid van de maandlasten behouden blijft en dat de huizenprijzen blijven stijgen, zij het in een gematigder tempo dan voorheen. Kritische geluiden over sterke prijsdalingen en onbetaalbare woonlasten blijken ongegrond volgens deze analyse.

Uit het onderzoek blijkt dat een geleidelijke defiscalisering van het eigenwoningbezit niet tot een daling van de koopprijzen zal leiden. Wel stijgen de woningprijzen bij volledige afschaffing van de fiscale voordelen minder snel, met naar verwachting een stijging van gemiddeld 1,6% per jaar en een totaal van 44% tussen 2025 en 2050, vergeleken met 2,7% per jaar en 88% stijging bij ongewijzigd beleid. De minder sterke prijsstijging kan de toegankelijkheid van de koopmarkt voor starters vergroten, terwijl recent gekochte woningen in relatieve zin iets inleveren.

Geen structurele problemen betalen hypotheek Wat betreft betaalbaarheid laat het artikel zien dat de woonlasten van huiseigenaren in verhouding tot hun inkomen op termijn dalen, mede doordat inkomens doorgaans sneller stijgen dan de nettomaandlasten van hypotheken. Ook bij een geleidelijke afbouw van de hypotheekrenteaftrek en eigenwoningforfait, en ondanks hogere maandlasten voor recent gekochte woningen, blijft het aandeel van het inkomen dat aan wonen wordt besteed (de koopquote) op lange termijn gelijk of zelfs lager. Daardoor zijn structurele betaalbaarheidsproblemen niet te verwachten voor huishoudens, ook niet voor jonge starters die hun carrière en inkomen nog zien groeien.

Stabieler en toegankelijker Het koopprijsmodel in het artikel houdt bovendien rekening met compensaties voor het wegvallen van fiscale voordelen, bijvoorbeeld door een generieke teruggave via de inkomstenbelasting. Hierdoor zijn de geprojecteerde effecten op koopprijzen en maandlasten bescheiden. De auteurs concluderen dat het afbouwen van de fiscale voordelen de woningmarkt stabieler en toegankelijker maakt, macro-economische risico’s rondom schulden verlaagt, en meer ruimte biedt voor anticyclisch woonbeleid en stimulering van bouwproductie.

Bron: ESB 12-11-2025 ‘Defiscalisering eigenwoning beperkt prijsgroei zonder betaalbaarheidsproblemen’
Wet: art. 3.111 Wet IB 2001