Gerechtshof Amsterdam, 26-09-2023, ECLI:NL:GHAMS:2023:3120, 22/00132
Gerechtshof Amsterdam, 26-09-2023, ECLI:NL:GHAMS:2023:3120, 22/00132
Gegevens
- Instantie
- Gerechtshof Amsterdam
- Datum uitspraak
- 26 september 2023
- Datum publicatie
- 20 december 2023
- Annotator
- Zaaknummer
- 22/00132
- Relevante informatie
- Art. 9 Wet OB 1968
Inhoudsindicatie
Omzetbelasting. Belanghebbende exploiteert een (online)platform waar particulieren tickets kunnen doorverkopen aan andere particulieren. In geschil is of belanghebbende het verlaagde btw-tarief kan toepassen op de door haar ontvangen fees. Het Hof is, net als de rechtbank, van oordeel dat de diensten niet kunnen worden beschouwd als het verlenen van een toegangsrecht als bedoeld in post b-14 van Tabel I bij de Wet OB. Belanghebbende is niet als commissionair aan te merken. Ook het beroep op het fiscale neutraliteitsbeginsel en het gelijkheidsbeginsel wordt verworpen.
Uitspraak
kenmerk 22/00132
26 september 2023
uitspraak van de tweede meervoudige belastingkamer
op het hoger beroep van
[X B.V.] , gevestigd te [Z] , belanghebbende,
(gemachtigde: mr. F.J. Manzoni)
tegen de uitspraak van 17 januari 2022 in de zaak met kenmerk HAA 20/1494 van de rechtbank Noord-Holland (hierna: de rechtbank) in het geding tussen
belanghebbende
en
de inspecteur van de Belastingdienst, de inspecteur.
1 Ontstaan en loop van het geding
Belanghebbende heeft omzetbelasting op aangifte voldaan over het tweede kwartaal 2019. Op 16 augustus 2019 heeft zij bezwaar gemaakt tegen die voldoening.
Het tegen de voldoening gemaakte bezwaar heeft de inspecteur afgewezen.
De rechtbank heeft het tegen de uitspraak op bezwaar ingestelde beroep ongegrond verklaard.
Belanghebbende heeft tijdig hoger beroep ingesteld. Na het instellen van het hoger beroep zijn de volgende stukken ingediend:
- -
-
een aanvulling van de gronden van het hoger beroep van belanghebbende;
- -
-
een verweerschrift van de inspecteur, en
- -
-
een nader stuk van belanghebbende.
Het onderzoek ter zitting is aangevangen op 9 mei 2023. De zaak is gelijktijdig behandeld met de zaak met kenmerk 22/00137. Van het verhandelde ter zitting is een proces-verbaal opgemaakt en reeds aan partijen toegezonden.
Na afloop van de zitting is het onderzoek heropend en hebben partijen nog de volgende stukken ingediend:
- -
-
een nader stuk met afschriften van (model)overeenkomsten door belanghebbende, op verzoek van het Hof, en
- -
-
een pleitnota voor de nadere zitting door belanghebbende.
Het onderzoek ter zitting is hervat en definitief gesloten op 15 augustus 2023. Van het verhandelde ter zitting is een proces-verbaal opgemaakt dat met deze uitspraak wordt meegezonden.
2 Feiten
De moedermaatschappij van belanghebbende exploiteert een internetplatform waarop aan particulieren de mogelijkheid wordt geboden een toegangsrecht voor een sportwedstrijd, concert, festival of voorstelling ter (civielrechtelijke) doorverkoop aan te bieden aan andere particulieren. De verkoper bepaalt zelf de prijs waarvoor hij het toegangsrecht op het platform te koop zet, met een maximum van 120% van de originele toegangsprijs (inclusief reserveringskosten).
Wanneer via het platform een transactie met betrekking tot een toegangsrecht wordt aangegaan, komt civielrechtelijk een koopovereenkomst tot stand tussen verkoper en koper. Op grond daarvan is de verkoper verplicht het toegangsrecht te verstrekken aan de koper en is de koper verplicht voor het toegangsrecht te betalen. In het geval van een toegangsrecht voor een evenement in Nederland komt daarnaast tussen de particulieren en belanghebbende een overeenkomst tot stand die ‘Ticketovereenkomst’ wordt genoemd. Daarin is onder meer bepaald dat betalingen via belanghebbende verlopen. Zowel verkoper als koper is een ‘service fee’ van 5% van de verkoopprijs aan belanghebbende verschuldigd, en de koper daarnaast nog een ‘transaction fee’ van 3%. Die fees zijn alleen verschuldigd indien het toegangsrecht daadwerkelijk wordt verkocht. De door de verkoper verschuldigde fees verrekent belanghebbende met de aan de verkoper door te betalen koopprijs. Belanghebbende controleert verder het (e-)ticket waaruit het toegangsrecht moet blijken op een aantal aspecten, zoals locatie, prijs, datum en barcode. Als bij een ‘normale’ [verkoop] iets fout gaat met een doorverkocht toegangsrecht, bemiddelt belanghebbende tussen verkoper en koper, opdat zij onderling tot een oplossing komen.
Voor sommige toegangsrechten biedt belanghebbende het product ‘secure [verkoop] ’ aan. Om dat product te kunnen aanbieden, heeft (de groep van) belanghebbende medewerking nodig van de organisator van het evenement. Het aan de verkoper verstrekte ticket wordt dan door of voor belanghebbende in het datasysteem van (de toegangsdienstverlener van) de organisator van het evenement ongeldig gemaakt en vervangen door een nieuw, door of voor belanghebbende aangemaakt (digitaal) ticket, met de naam van de nieuwe koper erop en een nieuwe barcode. Zo wordt gewaarborgd dat de verkoper een doorverkocht toegangsrecht niet langer kan uitoefenen. Voor een secure [verkoop] is een technische koppeling noodzakelijk tussen het datasysteem van (de toegangsdienstverlener van) de organisator en het datasysteem van (de groep van) belanghebbende. Daarvoor worden overeenkomsten gesloten. Op grond van die overeenkomsten is (de groep van) belanghebbende ook vergoedingen verschuldigd aan organisatoren van evenementen en aan partijen die voor organisatoren de toegangsverlening verzorgen. Die vergoedingen komen overeen met een percentage van de vergoedingen die belanghebbende aan klanten in rekening brengt bij de koop en verkoop van toegangsrechten via secure [verkoop] . De door de verkoper en de koper verschuldigde vergoedingen zijn bij een secure [verkoop] niet anders dan bij een normale [verkoop] .
Voor het gebruik van het platform sluiten gebruikers met de moedermaatschappij van belanghebbende een overeenkomst die ‘Platformovereenkomst’ wordt genoemd. Bij het tot stand komen van een [verkoop] sluiten verkoper en koper, zoals hiervoor vermeld, daarnaast een ‘Ticketovereenkomst’ met belanghebbende. In het document waarin die overeenkomsten zijn neergelegd, was in het onderhavige tijdvak het volgende vermeld.
“ALGEMEEN
Hieronder lees je de overeenkomsten die gelden bij het gebruik van de website [website] . Zoals je hieronder zult lezen, zijn dat in feite twee losse overeenkomsten. Ten eerste ga je een rechtstreekse gebruiksovereenkomst aan met het (…) platform. Alles wat met je account, je data en de techniek te maken heeft, staat in die overeenkomst vermeld. Die overeenkomst heet de “Platformovereenkomst”. Ten tweede ga je voor de aan- of verkoop van tickets altijd een rechtstreekse, eenmalige overeenkomst aan met een van de dochterondernemingen van [de moedermaatschappij van belanghebbende] (afhankelijk van de evenementlocatie, hierna: “ [X] Local):
- [ belanghebbende],
- (…),
- (…),
- (…).
(…)
Die overeenkomst wordt de “Ticketovereenkomst” genoemd. (…)
PLATFORMOVEREENKOMST
(…)
Platformdienst: [De moedermaatschappij van belanghebbende] biedt via haar digitale online platform (het “Platform”) een dienst aan waarmee je e-tickets voor evenementen (zoals concerten, feesten en festivals) kunt kopen en verkopen (de “Platformdienst”).
(…)
TICKETOVEREENKOMST
Ticketovereenkomst: Als je op het Platform een e-ticket te koop aanbiedt of van een ander koopt ontstaat er een overeenkomst tussen jou (als Gebruiker) en [X] Lokaal. (…)
Overeenkomst van koop: Tussen de “Verkoper” en de “Koper” van een ticket ontstaat onderling een overeenkomst van koop.
Verkopen van e-tickets
Uploaden van e-tickets: Je kunt als Verkoper een e-ticket te koop aanbieden op het Platform door een bestand van het e-ticket te uploaden. (…) Wanneer Koper daadwerkelijk het e-ticket koopt komt er een finale overeenkomst tot stand.
(…)
Annulering verkoop: [X] Local heeft belang bij een goede uitvoering van de koopovereenkomst tussen Koper en Verkoper. De koopovereenkomst bevat dan ook een onherroepelijk derdenbeding ten behoeve van [X] Lokaal, dat [X] Lokaal in staat stelt naleving van de koopovereenkomst te vorderen, de koopovereenkomst te ontbinden of de koopovereenkomst te vernietigen indien Koper of Verkoper niet aan de voorwaarden van de Ticketovereenkomst heeft voldaan.
(…)
Kosten, betaling en levering: Koper van een e-ticket kan online betalen via de aangeboden betaalmethodes. De transactiekosten voor de aankoop van een e-ticket bedragen 5% van de Verkoopprijs en zijn inclusief betaalkosten en BTW. Het e-ticket is na aankoop direct te downloaden op het Platform. Daarnaast stuurt [X] Lokaal zo spoedig mogelijk na betaling het e-ticket toe i) in Mijn Gekochte Tickets op het [X] account en ii) per email in de vorm van een link naar het pdf-bestand. Bij aankoop is er een finale overeenkomst tussen de Verkoper en de Koper tot stand gekomen. Door de aard van het product Is het niet mogelijk de aankoop ongedaan te maken op elk moment. Nadat de transactie is afgerond, is er geen periode waarin Koper en Verkoper de transactie kunnen herzien.
Secure [verkoop] : Sommige e-tickets op het Platform kunnen worden gekocht door middel van Secure [verkoop] . Wanneer een e-ticket is gekocht via Secure [verkoop] , dan wordt het originele e-ticket onbruikbaar gemaakt en vervangen met een nieuw uniek e-ticket op eigen naam. Op deze manier is Koper zeker dat het gekochte e-ticket bruikbaar is en nooit eerder gebruikt. Een Secure [verkoop] e-ticket kun je herkennen aan het Secure [verkoop] logo. Kijk hier om te ontdekken hoe Secure [verkoop] werkt.
Wijzigingen van het evenement: Koper is verantwoordelijk zich te informeren over het evenement waarvoor een e-ticket is gekocht en na te gaan of dit evenement mogelijk wordt uitgesteld, afgelast of anderszins wordt gewijzigd (hierna gezamenlijk aan te duiden als: “Gewijzigd” of “Wijziging”).
[X] Local zal zich inspannen informatie te verstrekken over Wijziging van evenementen, maar is hiertoe niet verplicht.
[X] Lokaal is niet aansprakelijk voor enige schade die gebruikers van [X] (Kopers en Verkopers) lijden als gevolg van Wijzigingen in evenementen.
Bij annulering van een evenement verstrekt de organisator van het evenement meestal een “Compensatie” aan de (rechts)persoon die de e-tickets voor dat evenement rechtstreeks van de organisator (de Verkoper) heeft gekocht. Het is de bedoeling dat deze Compensatie (eventueel met tussenkomst van de Verkoper) aan de Koper wordt uitbetaald. Deze is namelijk eigenaar geworden van het via het Platform gekochte e-ticket.**
Het kan gebeuren dat de Compensatie van de organisator verschilt van het bedrag dat de Koper heeft betaald voor het e-ticket op het Platform. [X] Lokaal is niet aansprakelijk voor dergelijke “Prijsverschillen”, niet richting Koper en niet richting Verkoper.
Bij het uitbetalen van de Compensatie aan Koper in het geval van afgelasting, zal in principe een onderscheid gemaakt worden tussen Secure [verkoop] e-tickets en niet-Secure [verkoop] e-tickets.
Indien de aankoop is gedaan via Secure [verkoop] , zal de organisator doorgaans de Koper (evt. via het Platform) direct benaderen over annuleringen en eventuele Compensaties daarvoor.
Als het evenement wordt afgelast, bedraagt deze Compensatie doorgaans het bedrag dat de Verkoper oorspronkelijk voor het e-ticket heeft betaald (exclusief servicekosten van de ticketprovider. Dit bedrag hoeft niet overeen te komen met het bedrag dat Koper via het Platform heeft betaald — dit kan hoger of lager zijn.
De organisator zal de desbetreffende Compensatie doorgaans overmaken naar [X] Lokaal, waarna [X] Lokaal de vergoding aan Koper zal uitbetalen.
Indien de aankoop niet via Secure [verkoop] is gegaan, is Verkoper verplicht om een eventuele door de organisator aangeboden Compensatie voor het geannuleerde evenement op te eisen en deze vervolgens over te maken aan [X] Local in overeenstemming met de Terugbetalingsvoorwaarden. Dit bedrag kan niet hoger zijn dan het bedrag dat Koper voor het eticket betaald heeft. [X] Lokaal zal dit bedrag vervolgens aan Koper uitbetalen.
(…)
Aansprakelijkheid: [X] Local is niet aansprakelijk voor enige schade die je als gevolg van het gebruik van de Platformdienst of het Platform mocht lijden, tenzij die schade is ontstaan door opzet, grove nalatigheid of bewuste roekeloosheid. Hoewel [X] Lokaal zoveel mogelijk maatregelen treft om te zorgen voor een veilige koop van een e-ticket, kan zij de juistheid van de Platformdiensten de inhoud van het Platform niet altijd garanderen. De juistheid of geldigheid van een e-ticket kan zij slechts garanderen indien het een Secure [verkoop] e-ticket betreft. [X] Lokaal is niet aansprakelijk voor de gevolgen van (eventuele) onjuistheden met betrekking tot de Platformdienst, het Platform of het e-ticket. [X] Lokaal is gerechtigd zonder voorafgaande bekendmaking het Platform (tijdelijk) buiten gebruik te stellen of het gebruik ervan te beperken dan wel de Platformdienst te beëindigen zonder daarvoor een reden te hoeven opgeven en zonder dat hierdoor enig recht op schadevergoeding jegens [X] Lokaal ontstaat.”
Met organisatoren van evenementen sluit belanghebbende voor het mogelijk maken van secure [verkoop] een ‘Partnerovereenkomst’. In overweging D van de considerans van een door belanghebbende verstrekt representatief afschrift van een dergelijke overeenkomst is het volgende vermeld:
“Partijen wensen een samenwerking met elkaar aan te gaan, met als belangrijkste doelen dat (i) [belanghebbende] haar Gebruikers Secure [verkoop] service kan aanbieden met betrekking tot Tickets voor evenementen die evenementenorganisatie organiseert en (ii) evenementenorganisatie [X] zal promoten.”
Met toegangsdienstverleners sluit belanghebbende voor het mogelijk maken van secure [verkoop] een ‘ [secure] -overeenkomst’. Artikel 1.1 van een door belanghebbende verstrekt representatief afschrift van een dergelijke overeenkomst luidt als volgt:
“De samenwerking neergelegd in deze Overeenkomst houdt in dat door middel van technische koppelingen tussen de systemen van [de toegangsdienstverlener] en [belanghebbende], tickets uitgegeven (…) voor de evenementen (…), die door Gebruikers van op het Platform worden aangeboden ter doorverkoop aan andere Gebruikers, tegen een vergoeding door [belanghebbende] ongeldig kunnen worden gemaakt en worden vervangen door nieuwe tickets, zodat de geldigheid van doorverkochte tickets gegarandeerd kan worden (…). (…)”
3 Geschil in hoger beroep
Evenals bij de rechtbank is in hoger beroep in geschil of belanghebbende uit de door haar ontvangen fees voor ‘ [verkoop] ’ (zie 2.2) omzetbelasting is verschuldigd naar het algemene tarief van 21% (standpunt inspecteur) dan wel het verlaagde tarief van 9%, op grond van Tabel I, post b-14 behorende bij de Wet OB (toegang verlenen tot culturele evenementen) en/of het vertrouwensbeginsel dan wel gelijkheidsbeginsel.