Impactanalyse brandstofkostenreductie landbouw

Gegevens

Nummer: 2025/777

Publicatiedatum: 15 juli 2025

Auteur: Redactie

Rubriek: Overig

Het kabinet heeft een impactanalyse laten uitvoeren naar mogelijke beleidsopties om de brandstofkosten in de landbouwsector te verlagen. De analyse vergelijkt de herinvoering van rode diesel, een accijnsteruggaveregeling en een subsidieregeling, en kijkt ook naar de toepasbaarheid op duurzame brandstoffen zoals HVO100.

In het kader van het Hoofdlijnenakkoord en het Regeerprogramma is onderzocht hoe de brandstofkosten voor de landbouwsector kunnen worden verlaagd. De analyse richt zich op drie beleidsopties: de herinvoering van rode diesel, een accijnsteruggaveregeling voor diesel en een subsidieregeling. Voor alle opties is ook bekeken of ze toepasbaar zijn op HVO100, een synthetische, hernieuwbare dieselvariant die uit hernieuwbare grondstoffen wordt geproduceerd en geschikt is voor bestaande dieselmotoren.
De onderzoekers concluderen dat zowel de herinvoering van rode diesel als een accijnsteruggaveregeling weinig kans van slagen hebben. Beide opties scoren slecht op uitvoerbaarheid en brengen aanzienlijke risico’s op fraude met zich mee. Vooral de gecombineerde inzet van voertuigen voor landbouw- en niet-landbouwactiviteiten door loonwerkers maakt effectieve handhaving lastig. Loonwerkers zouden voor werkzaamheden buiten de landbouw geen voertuigen mogen gebruiken waarin rode diesel is getankt, wat aanzienlijke investeringen vereist. Daarnaast bemoeilijkt de verbeterde brandstofbeveiliging in nieuwe voertuigen de controle op het gebruik van rode diesel.

Subsidieregeling als meest kansrijke optie Het rapport stelt dat een subsidieregeling beter uitvoerbaar lijkt dan de andere opties. Wel moeten de juridische (on)mogelijkheden van zo’n regeling nog verder worden onderzocht, met name in het licht van Europese regelgeving en staatssteunkaders. De onderzoekers adviseren om hierover in overleg te treden met de Europese Commissie.

Duurzame brandstoffen en milieueffecten HVO100 kan bijdragen aan het verlagen van emissies, mits de jaarverplichting voor het aandeel hernieuwbare energie wordt verhoogd. Zonder aanpassing van deze verplichting ontbreekt voor brandstofleveranciers de prikkel om meer hernieuwbare diesel te leveren; het wordt dan alleen makkelijker om aan bestaande verplichtingen te voldoen.
Aan alle drie de beleidsopties kleven onzekerheden, onder meer over de juridische toelaatbaarheid binnen de EU. Het rapport raadt aan om deze aspecten verder te onderzoeken voordat een definitieve keuze wordt gemaakt.

Bron: MvF, 11-07-2025, nr. 2025-0000197160, ‘Kamerbrief impactanalyse brandstofkostenreductie landbouw’