Boekwinst onder landbouwvrijstelling ondanks constructie

Drie broers drijven via een VOF een glastuinbouwbedrijf. De VOF verkoopt in 2000 de blote eigendom van een stuk grond aan een bedrijf. Daarbij worden een erfpachtrecht en terugkooprecht voorbehouden. In 2007 kopen de broers de grond terug en verkopen deze vervolgens door. De Belastingdienst stelt dat de landbouwvrijstelling niet van toepassing was op de volledige boekwinst, omdat de waardeverandering van de grond niet volledig aan de broers toekwam. Maar Rechtbank Zeeland-West-Brabant geeft de broers gelijk, waarna de inspecteur in hoger beroep gaat.

Toepassing Fagoed-methode Het hof stelt dat men bij de verkoop in 2000 ervan uit mag gaan dat het terugkooprecht zijn waarde zal behouden. Dan moet men ook aannemen dat het land te gelegener tijd in het vermogen van de VOF zal terugkeren, tegen betaling van het bedrag dat de vennoten eerder hebben ontvangen, nadat daarop de overeengekomen indexering is toegepast. Deze situatie komt zozeer overeen met die waarin partijen een geïndexeerde geldlening aangaan, dat men de die situatie als zodanig mag behandelen. Daarbij dient men de methode te volgen van het zogeheten Fagoed-arrest. Hierdoor blijft de economische eigendom van de grond bij de broers. De waardeverandering van de grond komt dus tot uiting in hun vermogen. Dit betekent dat de landbouwvrijstelling van toepassing is op de volledige boekwinst.

Bron: Hof Den Bosch 29-01-2025 (gepubl. 15-04-2025) (ECLI:NL:GHSHE:2025:216), Rb. Zeeland-West-Brabant 23-11-2022 (gepubl. 17-01-2023) (ECLI:NL:RBZWB:2022:6918), Hoge Raad 10-04-1996 (ECLI:NL:HR:1996:AA1866) (Fagoed-arrest)
Wet: art. 3.12 Wet IB 2001