Rechtsvergelijkend onderzoek misbruik earningsstrippingmaatregel

De earningsstrippingmaatregel, onderdeel van de EU-richtlijn ATAD1, beperkt de aftrekbaarheid van rente op leningen tot 24,5% van de EBITDA of een drempelbedrag van € 1 miljoen. Nederland heeft deze maatregel robuust geïmplementeerd, zonder gebruik te maken van uitzonderingen zoals de groepsuitzondering of de opzichzelfstaande entiteitenuitzondering. Dit beleid is gericht op het tegengaan van winstverschuiving en het bevorderen van een gelijke fiscale behandeling van eigen en vreemd vermogen, wat de schokbestendigheid van de Nederlandse economie versterkt.

Fragmentatieproblematiek en antifragmentatiemaatregelen Een belangrijk aandachtspunt is het fenomeen fragmentatie, waarbij belastingplichtigen hun activiteiten opsplitsen over meerdere vennootschappen om zo meerdere keren gebruik te maken van de drempel en zo de renteaftrekbeperking te omzeilen. Dit probleem speelt ook in Duitsland, vooral in de vastgoedsector, ondanks dat Duitsland een minder strikte implementatie kent met uitzonderingen die in Nederland niet zijn opgenomen.
Andere landen zoals België en Denemarken hebben maatregelen genomen die fragmentatie binnen een concern tegengaan door de drempel proportioneel over de groep te verdelen, waardoor het voordeel van fragmentatie verdwijnt. Finland koppelt de toepassing van de drempel aan de mate van financiering met vreemd vermogen van verbonden partijen, wat ook een mogelijke aanpak kan zijn voor Nederland.

Nederlandse beleidskeuzes en vervolgonderzoek Nederland heeft bewust gekozen voor een robuuste aanpak zonder uitzonderingen, wat leidt tot een effectievere bestrijding van belastingontwijking. De eerder voorgestelde antifragmentatiemaatregel, die het voordeel van fragmentatie zou beperken, is door de Kamer niet aangenomen vanwege zorgen over de impact op kleine beleggers en de woningmarkt.
De staatssecretaris geeft aan dat nader onderzoek zal worden gedaan naar mogelijke maatregelen om fragmentatie tegen te gaan. Hierbij worden drie opties onderzocht: de invoering van een uitvoerbaar concernbegrip, een maatregel vergelijkbaar met het Finse model die de drempel afhankelijk maakt van de mate van vreemd vermogen van verbonden partijen, en een strengere renteaftrekbeperking voor schulden aan verbonden lichamen.
Deze verkenning moet leiden tot een effectieve aanpak van ontwijking zonder onnodige complexiteit of negatieve effecten op de woningmarkt en kleinere beleggers.

Bron: MvF, nr. 2025-0000178121, Kamerbrief rechtsvergelijkend onderzoek misbruik earningsstrippingmaatregel
Wet: art. 13ab Wet Vpb 1969